Türkiye’de gelenekselleşen , ince belli çay bardağına eşlik eden milli çay tabağı
desenleri ve rengiyle ne anlatıyor biliyor musunuz ? Çay tabağının kökeni aslında
İran’a kadar uzanıyor. İran’da ‘’ Nalbeki’’ ismiyle bilinen çay tabağının ilk olarak
kim tarafından tasarlandığı ne yazık ki bilinmiyor.
İlk olarak çay tabağına baktığımızda ateş kırmızısı canlı renkler dikkatimizi çekiyor.
Kırmızı rengiyle millileşen tabaklardaki kırmızı rengin yanında geri kalan kısmında
beyaz renk hakim sürüyor.
Bu kırmızılıkların anlamı , çayın ateş kırmızısı renginin daha iyi görünmesini
sağlamak. Böylece önümüze bu çay tabağıyla gelen çayın lezzetli olduğunun ilk
izlenimini ediniyoruz. Çay tabağının kenarındaki kırmızı lekelerin parmak izlerini
temsil ettiği 7 tane olması ise bir haftayı simgelediği olarak yorumlanmaktadır. Bu
tabaklardaki kırmızı renkli beneklerin kadınların parmaklarının dokunuşları olduğu
bilinmektedir.
Kırmızı beneklerin yanında yer alan figür ise çiçektir ve adı Rumi’dir. Birçok
devirde önemli bir motif olarak kullanılan Rumi, ‘’ Anadolu’ya ait’’ manasına gelir.
Vaktiyle İran yaylalarına kadar uzanan Anadolu yarımadasına ‘’ Diyar-ı Rum’’
denildiği için bu figüre Rumi ismi verilmiştir.
Çay tabağının ortasında bulunun çiçek motifine ise Penç denir. Penç, Türk
sanatına ait bir süs desenidir. Ayrıca Farsça’da 5 anlamıne gelir ve yine bu motif
yaprak sayısına göre adlandırılır.
Çay içme kültürümüzün simgesi olan ince belli bardak ve çay tabağında saklı olan
hikayeyi öğrendiğimizde tüm bunların birer kültürel değer taşıdığını anlıyoruz.